Δελτίο Τύπου (28/09/2011) "Για είσπραξη οφειλών Δημοσίου"

Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών εκφράζει την έκπληξη και τον έντονο προβληματισμό του αναφορικά με την ανάθεση σε ιδιώτες - ελεγκτικές εταιρίες ή δικηγόρους, δικηγορικά γραφεία ή κοινοπραξίες αυτών - της είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, κατ'εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 18 παρ. 8-9 του Ν. 4002/2011 (Φ.Ε.Κ. Α' 180) και της ΠΟΛ 1195/14-9-2011 του Υπουργού Οικονομικών.

Σύμφωνα με την περιεχόμενη στο άρθρο 2 παρ. 2 της ως άνω υπουργικής απόφασης ρύθμιση, «[ο]ι οριζόμενοι ως ανάδοχοι σύμφωνα με τα παραπάνω αναλαμβάνουν την υποχρέωση να ερευνούν διεξοδικά τα δεδομένα συγκεκριμένων υποθέσεων οφειλετών του Δημοσίου με χρέη βασικής οφειλής, κατά προτίμηση άνω των 150.000 ευρώ, με σκοπό τον εντοπισμό επιπλέον περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό των υποχρέων ή συνυποχρέων αυτών [...,] να υποδείξουν πρακτικές και να παράσχουν εξειδικευμένες κατά περίπτωση νομικές συμβουλές με σκοπό την αξιοποίηση των παρεχομένων πληροφοριών».

Ωστόσο, εύλογα αναρωτάται κανείς με ποια νομική λογική ζητείται από ελεγκτικές εταιρίες και δικηγόρους να εντοπίζουν περιουσιακά στοιχεία οφειλετών του Δημοσίου - και μάλιστα όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό - τη στιγμή που, ως φαίνεται, σε αυτόν τον τομέα έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές ακόμα και οι καθ' ύλην αρμόδιες υπηρεσίες της Δημόσιας Διοίκησης, οι οποίες μάλιστα έχουν στη διάθεσή τους τα προσωπικά, φορολογικά και, εν γένει, οικονομικά δεδομένα τόσο των πολιτών όσο και των επιχειρήσεων.

Μία ελεγκτική εταιρεία ή ένας Δικηγόρος θα ήταν εκ των πραγμάτων αδύνατον να πραγματοποιεί διεξοδικές έρευνες στο σύνολο των υποθηκοφυλακείων και κτηματολογικών γραφείων της χώρας, πολλώ δε μάλλον να αναζητά στοιχεία από τις αντίστοιχες υπηρεσίες του εξωτερικού, προκειμένου να εντοπίζει αδήλωτα ακίνητα ή εικονικές ή μη μεταγεγραμμένες κ.λπ. πράξεις ακινήτων, δεδομένο που δημιουργεί προβληματισμό αναφορικά με τη σκοπιμότητα υιοθέτησης της ως άνω ρύθμισης. Πάντοτε φυσικά υφίσταται ορατός και ο κίνδυνος της εμφάνισης και ανεξέλεγκτης δραστηριοποίησης «εισπρακτικών εταιριών» εκτός των πλαισίων που θέτει ο νομοθέτης, ενδεχομένου που πρέπει να αποφευχθεί από τον τελευταίο με κάθε μέσο και ασφαλιστική δικλείδα.

Σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση σε ιδιώτες της είσπραξης οφειλών προς το Δημόσιο αναμένεται να αποδειχθεί όχι μόνο αλυσιτελής αλλά και να εγείρει πληθώρα νομικών ζητημάτων καθώς η εν λόγω αρμοδιότητα, η οποία περιλαμβάνει - μεταξύ άλλων - πρόσβαση σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, ανήκει στο σκληρό πυρήνα άσκησης δημόσιας εξουσίας και εξ αυτού του λόγου θα έπρεπε να ασκείται αποκλειστικά και μόνο από δημόσιες αρχές, κατ' άρθρο 1 παρ. 3 και 26 παρ. 2 του Συντάγματος.

Η αναγκαιότητα της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων του κράτους είναι κατανοητή και αναμφισβήτητη. Ωστόσο, αδιαπραγμάτευτη παραμένει η υποχρέωση της Πολιτείας να διασφαλίζει τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα των πολιτών παραμένοντας προσηλωμένη στις επιταγές του συντακτικού νομοθέτη, υποχρέωση, ωστόσο, από την οποία αφίσταται η ως άνω ρύθμιση, που επιπλέον μόνο αποτελεσματική δεν αναμένεται να είναι για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.